ΜΠΕΚΑΤΣΟΣΚΥΛΑ & μπεκατσόσκυλα...

Υπάρχει μία άποψη στον κυνηγετικό χώρο, ότι το μεγάλο σκυλί είναι το περδικόσκυλο και ότι η μπεκάτσα δεν χρειάζεται κάποιο ιδιαίτερο σκυλί για να την κυνηγήσεις. Άκουσα πολλές φορές την ίδια φράση «έλα μωρέ, όλα τα σκυλιά φερμάρουν την μπεκάτσα». Σε όλους αυτούς εγώ θα απαντήσω «όλα τα σκυλιά φερμάρουν τις μπεκάτσες, αλλά δεν είναι όλα μπεκατσόσκυλα».

Ας βάλουμε όμως τα πράγματα στη θέση τους, περιγράφοντας τα αντικειμενικά προσόντα που πρέπει να έχει το καλό μπεκατσόσκυλο και στην συνέχεια, θα ήθελα να γράψω την προσωπική μου άποψη για το μεγάλο ΜΠΕΚΑΤΣΟΣΚΥΛΟ.
Κάθε καλός κυνηγετικός σκύλος, αυτό που πρέπει να έχει σαν βασικό προτέρημα είναι η συνέχεια στην έρευνα καθώς και η συγκέντρωση του στον σκοπό του. Ελάχιστα σκυλιά είναι συγκεντρωμένα στην δουλειά τους στο 100% του χρόνου που ψάχνουν.
Τα περισσότερα τρέχουν και κάπου – κάπου συγκεντρώνονται για να κυνηγήσουν και αυτό γίνεται μετά από κάποιο ερέθισμα. Δεν είναι καθόλου εύκολο να καταλάβει κάποιος πότε συμβαίνει αυτό, θέλει μεγάλη εμπειρία.
Το επόμενο μεγάλο προτέρημα, είναι το κυνηγετικό πάθος. Δηλαδή είναι η θέληση που το οδηγεί, να ψάξει να βρει θήραμα, ακόμα και όταν είναι κουρασμένο.

Στην συνέχεια είναι η καθαρή μύτη, είναι το μέσο εκείνο που θα το βοηθήσει να βρει την μπεκάτσα και τέλος η αίσθηση θηράματος. Εκείνο το φοβερό ένστικτο, που σε συνδυασμό με την εμπειρία, οδηγεί τον σκύλο στο να ψάξει τα σημεία εκείνα, που είναι τα πιο πιθανά να συναντήσει την μπεκάτσα. Δεν θα μιλήσω για σταθερή φέρμα και σεβασμό στην φέρμα του άλλου σκύλου, αυτά πρέπει να είναι δεδομένα.

Τώρα, δικαιολογώντας τον τίτλο του άρθρου, μπεκατσόσκυλο είναι το σκυλί εκείνο, που κυνηγάει την μπεκάτσα με πάθος, καλύπτει το δάσος μεθοδικά, έχοντας επαφή με τον κυναγωγό του και φερμάρει την μπεκάτσα που βρίσκει στον δρόμο του. ΜΠΕΚΑΤΣΟΣΚΥΛΟ με κεφαλαία γράμματα, είναι ο σκύλος εκείνος, ο ακραίος σε ενέργειες, που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα σε δύναμη και πάθος από το μεγάλο περδικόσκυλο.
Θα μπορούσε να κυνηγήσει την πέρδικα από το πρωί έως το βράδυ, κάτω από ακραίες καιρικές συνθήκες (κρύο, βροχή ή ζέστη), καλύπτοντας μεγάλες αποστάσεις, προσπαθώντας να ανακαλύψει μία σμουλομένη πέρδικα σε ένα ολόκληρο βουνό.

Μόνο αυτό το σκυλί, έχοντας έναν έμπειρο κυναγωγό, που κυνηγάει πολύ την μπεκάτσα, θα γίνει ΜΠΕΚΑΤΣΟΣΚΥΛΟ.
Και τι είναι τελικά αυτό το μεγάλο ΜΠΕΚΑΤΣΟΣΚΥΛΟ. Κατ’ αρχάς, πρέπει να είναι ένας πολύ έξυπνος σκύλος, κατά δεύτερο λόγο είναι ο σκύλος αυτός, που διακατέχεται από κυνηγετικό πάθος, τέτοιο, ώστε να τον οδηγεί στο να ψάχνει την μπεκάτσα όλη μέρα, καλύπτοντας μεγάλες αποστάσεις, ένα πάθος όμως κοντρολαρισμένο, από ένα τετράγωνο μυαλό, που τον βαστάει, ώστε να διατηρεί επαφή με τον κυναγωγό του.

Η έρευνα του δεν χαρακτηρίζεται σαν μεθοδική, αλλά είναι ένας συνδυασμός διαβάσματος του εδάφους, εμπειρίας και αίσθησης θηράματος. Όταν τον βλέπεις να ψάχνει, δεν σου δίνει την αίσθηση του σκύλου που σκουπίζει το έδαφος και δεν αφήνει κανένα πουλί πίσω του, αλλά ενός σκύλου, που πηγαίνει από πουλί σε πουλί με έναν μαγικό τρόπο. Σε κάνει συνέχεια να απορείς πιο ένστικτο του λέει που να ψάξει και αυτό το ένστικτο δεν λαθεύει ποτέ. Τι τον οδηγεί στο να αφήσει ένα κομμάτι άψαχτο και πήγε να ψάξει το συγκεκριμένο σημείο;
Είναι αυτή η αίσθηση θηράματος, που τον καθοδηγεί στο που θα ψάξει. Πολλές φορές, εμείς τον οδηγούμε σε ένα μέρος, που νομίζουμε ότι θα βρούμε θήραμα και αυτός δεν θέλει να έρθει και τέλος, αφού περάσει το δικό μας, δεν βρίσκουμε τίποτα. Ξαφνικά φεύγει και πηγαίνει εκεί που θέλει αυτός και τον βρίσκουμε σε φέρμα.

Είναι ο σκύλος αυτός που ξέρει να ψάξει τα διαφορετικά είδη βλάστησης και εδάφους που προτιμά η μπεκάτσα (οξιά, έλατο, ντούσκο, πουρνάρι, ασφάκα, βατσινιές) και που αντέχει στις αντίξοες καιρικές συνθήκες της εποχής, κρύο - βροχή).
Είναι τέλος ο σκύλος εκείνος, που όταν φερμάρει την μπεκάτσα και αυτή μας φύγει μετά από τις άστοχες τουφεκιές μας, αυτός θα την ξαναβρεί, όπου και αν πάει, προτού εμείς ξαναγεμίσουμε το όπλο μας. Αυτό μπορεί να το κάνει πολλές φορές, κάνοντας τον κυναγωγό του εάν δεν είναι έμπειρος, να νομίζει πως είναι διαφορετικά πουλιά.

Ο σκύλος αυτός, επίσης καταλαβαίνει μυρίζοντας την αδρεναλίνη που εκπέμπει το σώμα της Μπεκάτσας, πόσο πρέπει να την πλησιάσει. Για τους σκύλους αυτούς σπάνια (μόνο ορισμένα πολύ τουφεκισμένα) υπάρχουν πουλιά που δεν δέχονται φέρμα.
Ο σκύλος αυτός, δεν χρησιμοποιεί ποτέ τις αναθυμιάσεις του εδάφους για να εντοπίσει την μπεκάτσα. Απλά τις αντιλαμβάνεται και σηκώνοντας το κεφάλι πιο ψηλά, προσπαθεί να εντοπίσει το σώμα της μπεκάτσας και έτσι δεν οδηγείται ποτέ σε λάθος. Είναι αυτό που στους αγώνες περιγράφεται με τον όρο (ποιότητα). Το εάν ένας σκύλος κουνάει την ουρά του στην κίνηση, είναι θέμα στυλ, δεν έχει να κάνει με την απόδοση, αλλά είναι θέμα αισθητικής.
Εάν όμως κουνάει την ουρά του σαν λαγόσκυλο, ψάχνοντας τις αναθυμιάσεις στο έδαφος, τότε σίγουρα, κάπου – κάπου θα οδηγείται σε λάθος, οπότε είναι θέμα απόδοσης και με την απόδοση δεν πρέπει να είμαστε ανεκτικοί.

Τέλος, αφού τουφεκίσουμε την μπεκάτσα, θα μας την φέρει στο χέρι, ολοκληρώνοντας την κυνηγητική σκηνή.
Εάν υπάρχουν κάποιοι, που έχουν δει τέτοιο σκυλί να κυνηγάει, θα μπορέσουν να καταλάβουν τι ακριβώς λέω. Για τους υπόλοιπους καλό μπεκατσόσκυλο είναι κάθε σκυλί που φερμάρει τις μπεκάτσες που θα συναντήσει στο δρόμο του.
Την αξία αυτών των σκυλιών θα την καταλάβουμε μόνο εάν βγούμε παρέα με άλλα μπεκατσόσκυλα. Θα διαπιστώσουμε τότε ότι το μπίπερ αυτού του σκυλιού θα χτυπά συνέχεια σε φέρμα πηγαίνοντας από μπεκάτσα σε μπεκάτσα, ενώ το άλλο σκυλί, θα αγωνίζεται σκουπίζοντας τον τόπο. Στο τέλος, το μόνο που θα καταφέρει είναι να στέκεται σε συναίνεση.

Την λέξη μπίπερ δεν την χρησιμοποίησα τυχαία. Θέλοντας να μπω στο δίλημμα του καιρού «καμπανάκι ή μπίπερ» πρέπει να καταθέσω την δικιά μου άποψη.
Κατ’ αρχάς δεν θα ήθελα να ανοίξω καμιά αντιπαράθεση με κανέναν, γιατί το κυνήγι είναι χαρά και προσωπικό γούστο.

Δεν θέλω επίσης να πείσω κανέναν να κυνηγάει με σκυλιά πολύ ανοιχτά, που χρειάζονται μπίπερ. Το μόνο που ζητώ είναι να έχουμε εμείς το δικαίωμα να κυνηγάμε με τα σκυλιά αυτά. Όσον αφορά αυτό που ακούω, ότι πρέπει να γυρίσουμε πίσω στις ρίζες και να κυνηγάμε με το παραδοσιακό καμπανάκι, θα πάω λίγο πίσω, γύρω στο 1951.
Όταν οι κυνηγοί των Πυρηναιών, βλέποντας την ανάγκη για σκυλιά πιο ανοιχτά άρχισαν να χρησιμοποιούν τα καμπανάκια, η αντίδραση και τότε ήταν μεγάλη. Ιδιαίτερα από τους μπεκατσοκυνηγούς της Βρετάνης, που έλεγαν ότι τα σκυλιά που ανοίγονται είναι άχρηστα και ότι το κουδουνάκι διαταράσσει την ησυχία του δάσους.
Το αποτέλεσμα τα επόμενα χρόνια, όπου άρχισαν οι αγώνες, οι κυνοφιλικοί όμιλοι των Πυρηναίων, χρησιμοποιούσαν καμπανάκια, ενώ οι όμιλοι της Βρετάνης, στους αγώνες τους το απαγόρευαν. Μετά το 1960 όλοι πια κατάλαβαν την χρησιμότητα των ανοιχτών σκύλων και χρησιμοποιούσαν κουδουνάκια.
Μετά το 1990 καθιερώθηκε στους αγώνες, ο συνδυασμός κουδουνιού και μπίπερ στην φέρμα. Ίσως μετά από 30 χρόνια να είναι παραδοσιακό το μπίπερ. Εγώ προσωπικά, δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να κυνηγώ χωρίς μπίπερ. Ο λόγος δεν είναι για να χτυπάω περισσότερες μπεκάτσες, αλλά γιατί λατρεύω να κυνηγώ με πολύ ανοιχτά σκυλιά, που βαστούν την επαφή τους στο όριο και που μοναδικός τους σκοπός είναι να βρίσκουν την μια μπεκάτσα που υπάρχει σε ένα ολόκληρο βουνό.
Τέλος, οι άνθρωποι που προτιμούν αυτά τα σκυλιά, κυνηγούν πέρδικα και μπεκάτσα με τους ίδιους σκύλους, γιατί πιστεύουν πως το μεγάλο σκυλί είναι ένα και δεν χωρίζουν τα σκυλιά σε κατηγορίες. Όλη τους την εκτροφή δε - και αυτό είναι το πιο σημαντικό, για την πορεία μιας φυλής - την βασίζουν πάνω σε τέτοιους σκύλους. Γι’ αυτούς τώρα, που λένε πως με αυτούς τους σκύλους και με την βοήθεια του μπίπερ δεν θα μείνει μπεκάτσα, απαντώ πως έμμεσα παραδέχονται ότι αυτοί οι σκύλοι είναι πιο αποδοτικοί, άρα και καλύτεροι.

Σχετικά με την κάρπωση του θηράματος, συμφωνώ με οποιονδήποτε περιορισμό του ορίου. Π.χ. οι τρεις μπεκάτσες ανά έξοδο είναι υπεραρκετές, όπως γίνεται στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στους πραγματικούς κυνόφιλους, η κάρπωση του θηράματος δεν είναι ο σκοπός τους. Αυτοί έχουν σαν αυτοσκοπό την βελτίωση του σκύλου.

Αυτό που φοβάμαι με τα γραφόμενα ορισμένων, που σέβομαι την άποψή τους πάρα πολύ και ζητούν την κατάργηση του μπίπερ, είναι να σεβαστούν και αυτοί την δικιά μας άποψη, που θέλουμε να απολαμβάνουμε το κυνήγι με έναν διαφορετικό τρόπο. Είναι πολύ επικίνδυνο για όλους μας, να κατατάξουν το μπίπερ στα ηλεκτρονικά βοηθήματα και να το καταργήσουν, δηλαδή να το βάλουν στην ίδια κατηγορία με τους κράχτες, πράγμα που θα ήταν άδικο.

Προσοχή λοιπόν σε αυτά που γράφονται: το μπίπερ δεν σκοτώνει πουλιά, αλλά αναδεικνύει μεγάλους σκύλους.
Αν σεβόμαστε το θήραμα, ας προσπαθήσουμε να σταματήσουν τα καρτέρια της μπεκάτσας, ας μειώσουμε το όριο κάρπωσης ανά ημέρα και ό,τι άλλο μπορεί κάποιος να σκεφθεί προς το καλό του θηράματος. Μην τα βάζετε όμως με τα σκυλιά και την διαφορετική ευχαρίστηση ορισμένων κυνηγών. Είναι κρίμα.

Τέλος, θέλοντας να βοηθήσω τους νέους κυνηγούς στην αγορά ενός μαθημένου μπεκατσόσκυλου, θα τους πω να μην εμπιστεύονται τα λόγια κανενός και να δοκιμάσουν τον σκύλο με τον τρόπο που περιγράφω.

Πρώτα θα δοκιμάσουν τον σκύλο στην οξιά. Σκύλος που μπορεί και φερμάρει την μπεκάτσα στην οξιά χωρίς να κάνει λάθος, είναι ένα σκυλί καλό στο θήραμα, γιατί η μπεκάτσα κάθεται στο καθαρό και δεν ανέχεται απροσεξίες.
Το δεύτερο τεστ είναι οι κυνηγοί να περπατούν σε έναν δασικό δρόμο. Το καλό μπεκατσόσκυλο δεν θα πρέπει να βγαίνει ποτέ στον δρόμο αλλά να κυνηγάει πάντα στο δάσος, στις δύο μεριές του δρόμου.
Τρίτον, θα τον κυνηγήσουν σε πουρνάρι. Το έμπειρο μπεκατσόσκυκλο πρέπει να λογγόνει μόνο του, χωρίς ο κυναγωγός του να μπαίνει μέσα στο πουρνάρι, παρά μόνο στην φέρμα.
Τέλος πρέπει ο σκύλος να δοκιμαστεί μία βροχερή ημέρα να τον δούμε πως συμπεριφέρεται.

Αν βρείτε ένα τέτοιο μπεκατσόσκυλο αξίζει το κόπο να το αγοράσετε.

Όσο για το άλλο, το «ΜΠΕΚΑΤΣΟΣΚΥΛΟ», να μην ψάξετε, γιατί είναι λίγα και απλά δεν πωλούνται.

Του Σάκη Πονηρέα

Πηγή www.gpeppas.gr