Ξύλινο ή συνθετικό κοντάκι...

Ηταν η πρώτη φορά που ένας μεγάλος κατασκευαστής κυνηγετικών όπλων αποφάσιζε από την αρχή -από το στάδιο της σχεδίασης- να επιλέξει το συνθετικό ως το πρώτο, ίσως το μοναδικό, υλικό κοντακιού. Αραγε η επιλογή αυτή της Benelli σηματοδοτεί μια γενικότερη στροφή προς το συνθετικό κοντάκι;

Η παραδοσιακή συνταγή του «καλού όπλου» χρησιμοποιεί δύο υλικά: το ατσάλι και το ξύλο καρυδιάς. Η επιλογή της καρυδιάς δεν είναι τυχαία, ούτε έχει σχέση με τα γνωστά «νερά» με τα οποία η φύση προικίζει μερικά κομμάτια ξύλου. Η καρυδιά τυχαίνει να συνδυάζει καλύτερα από άλλα ξύλα τη σκληρότητα, την ευκολία στο δούλεμα, το βάρος και την ελαστικότητα που απαιτείται για ένα κοντάκι όπλου...

Σίγουρα υπήρχαν -και υπάρχουν- άλλα δέντρα που δίνουν παρόμοια χαρακτηριστικά: η κερασιά, η αγριοτριανταφυλλιά, ο σφένδαμος και μερικά άλλα δέντρα, χρησιμοποιούνται ακόμη για κυνηγετικά και σκοπευτικά όπλα. Ομως, η καρυδιά παραμένει ο αδιαμφισβήτητος βασιλιάς στα κοντάκια!

Aξίες...
Εκτός από τη χρηστικότητα είναι βέβαια και τα «νερά»: τα σχήματα δηλαδή που δημιουργούνται στο ξύλο από τη χημική σύνθεση του εδάφους, την ταλαιπωρία του δέντρου και το κλίμα. Λέγεται ότι όσο πιο δύσκολα επιβιώνει ένα δέντρο, τόσο πιο εντυπωσιακά νερά βγάζει το ξύλο του. Και όπως κάθε άλλο σπάνιο πράγμα στη φύση, τα νερά αποκτούν φανατικούς θιασώτες, που τα πληρώνουν αδρά...

Ενα κομμάτι σκέτη καρυδιά, χωρίς νερά, πωλείται προς 50 ευρώ. Ενα κομμάτι ομοίων διαστάσεων με νερά που ονομάζονται εκθεσιακής ποιότητας πιάνει τα 3.000 ευρώ! Η ειρωνεία είναι ότι λειτουργικά (από την άποψη της αντοχής, της σταθερότητας, ακόμη και του αισθητού κλωτσήματος), το... σκέτο ξύλο είναι το καλύτερο. Ομως, για την ομορφιά πολλοί έχουν θυσιάσει μεγαλύτερα πράγματα από την άνεσή τους και την αντοχή του όπλου τους! Το πρόβλημα με το ξύλο επικεντρώνεται στο ότι είναι φυσικό υλικό...

Ενα φυσικό υλικό πρέπει να σταθεροποιηθεί για να δουλευτεί και να αποδώσει ένα σταθερό και αδιάσταλτο αντικείμενο. Μπορεί τα έπιπλα του σπιτιού μας να τρίζουν όταν αλλάζει ο καιρός και απορροφούν ή εκπνέουν υγρασία, το κοντάκι όμως δεν επιτρέπεται να έχει παρόμοιες ανοχές με τον μπουφέ!

Το κοντάκι πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο σταθερό στις διαστάσεις του για να ταιριάζει σωστά σε μεταλλικά μέρη του όπλου και για να διατηρεί τα μέτρα του κατόχου του. Για να σταθεροποιηθεί τέλεια η καρυδιά χρειάζεται χρόνια αποθήκευσης σε κατάλληλο χώρο. Μόνο όταν το ξύλο πάψει να αλλάζει βάρος για έξι μήνες, μπορεί να θεωρηθεί σταθεροποιημένο!

Είναι προφανές ότι η αποθήκευση ξύλων για δέκα και περισσότερα χρόνια είναι δαπανηρή και επικίνδυνη υπόθεση. Πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος πυρκαγιάς, ή ακόμη ο κίνδυνος του απρόβλεπτου σκασίματος, όταν το κοντάκι έχει δουλευτεί στα μισά. Η μαζική παραγωγή όπλων δεν έχει καιρό για τέτοια προβλήματα, γι’ αυτό έχει αναπτύξει την τεχνητή ξήρανση που είναι μεν γρήγορη και φθηνή, αλλά δεν αποδίδει τα καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα.

Διαφορές...
Το συνθετικό υλικό δεν αντιμετωπίζει τα προβλήματα του ξύλου. Επίσης το συνθετικό κοντάκι δεν είναι από ένα υλικό. Τα κοντάκια κατασκευάζονται από θερμοπλαστικά, από εποξικά υλικά ενισχυμένα με ίνες γυαλιού (φάιμπεργκλας), ανθρακονήματα και άλλα υλικά που εξελίσσονται σε καθημερινή σχεδόν βάση. Το πιο συχνό υλικό είναι το θερμοπλαστικό που κατασκευάζεται με καλούπια. Τα τεχνικά και οικονομικά πλεονεκτήματα είναι πολλά.

Το πλαστικό δεν αλλάζει διαστάσεις και δεν επηρεάζεται από τον καιρό γενικότερα. Επίσης το πλαστικό, όταν φτιαχτεί για έναν τύπο όπλου, εφαρμόζει χωρίς καμία πρόσθετη διαδικασία και δεν θέλει επεξεργασία από τεχνίτες. Ετσι η παραγωγή απλουστεύεται και επιταχύνεται. Είναι απλή υπόθεση να πατηθούν μερικά κουμπιά και να αρχίσει η παραγωγή όσων κοντακιών χρειάζονται, χωρίς προβλήματα αποθήκευσης και κινδύνους απώλειας...

Το πρόβλημα του συνθετικού είναι ότι δεν αλλάζει διαστάσεις τόσο εύκολα όσο το ξύλο. Ξεχνάμε το στράβωμα με ζεστό λάδι, καθώς και το ξύσιμο για να φύγει λίγο υλικό και να έλθει το κοντάκι στα μέτρα μας. Αυτό το πρόβλημα μάλλον αποφεύγεται με τα σύγχρονα κολάρα ρύθμισης του κοντακιού που τώρα βρίσκονται σε όλες σχεδόν τις καραμπίνες, παραμένει όμως για τα δίκαννα.

Ενα άλλο πρόβλημα που αναφέρουν μερικοί χρήστες είναι η αίσθηση του κλωτσήματος. Μερικοί βρίσκουν ότι το πλαστικό είναι πιο «απότομο» από το ξύλο. Κατατάσσω και τον εαυτό μου σε αυτή την ομάδα «υπερευαίσθητων», που βρίσκουν το πλαστικό... κάπως «ξύλινο». Το διαπίστωσα όταν έριξα με μια σειρά όμοιων μοντέλων, τα μισά με πλαστικό και τα άλλα μισά με ξύλινο κοντάκι.

Το άλλο θέμα είναι τα νερά. Το πλαστικό δεν έχει νερά, ενώ όσες απόπειρες έγιναν στο παρελθόν (Savage 24, Winchester 1200) να το στολίσουν με τεχνητά νερά, απέτυχαν παταγωδώς! Η τρέχουσα τακτική τείνει προς το σκούρο ματ χρώμα ή στο καμουφλάζ.

Θα κερδίσει λοιπόν το πλαστικό τη μάχη με την καρυδιά;

Η εμπειρία μετά από ένα ιδιαίτερα λασπώδες κυνήγι, δείχνει τον δρόμο. Ο φίλος μου ο Γιάννης είχε μια Beretta 1200 με συνθετικό κοντάκι. Μετά το κυνήγι πήγαμε στο κοντινό σπίτι ενός γνωστού του και έπλυνε το κοντάκι με το λάστιχο του κήπου. Σε ένα λεπτό το κοντάκι ήταν καινούργιο. Το δικό μου Browning με την ελληνική καρυδιά και τα δέκα χέρια λινέλαιο, ήθελε... μια μέρα δουλειά για να «συνέλθει». Ομως, ούτε ο Γιάννης ούτε ο γράφων θα άλλαζαν κοντάκια (μυαλά;).

Τι θα γίνει λοιπόν στο μέλλον;

Στην Αμερική έχει αρχίσει να διαφαίνεται μια τάση. Αρκετοί κυνηγοί έχουν δύο κοντάκια για τα όπλα τους. Ενα πλαστικό για σκληρά κυνήγια, όπως τα παπιά και το ορεινό κυνήγι, και ένα ξύλινο για τα πιο ήπια και... για τη βιτρίνα. Η ευκολία αλλαγής των κοντακιών σε ένα σύγχρονο όπλο, καθιστά την επιλογή ρεαλιστική. Ισως τελικά η εξέλιξη να μην είναι προς το ένα ή το άλλο, αλλά και προς τα δύο μαζί!

ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ;
Εφόσον υπάρχουν ακόμη κυνηγοί που επιμένουν στο ξύλο, θα έχουμε ξύλο. Είναι ενδιαφέρον πως οι σκοπευτές -μια αγορά δηλαδή που αυξάνει και που δεν έχει τις αγκυλώσεις των συντηρητικών κυνηγών- επιμένουν στο ξύλο. Οι σκοπευτές, ειδικά οι επαγγελματίες, δεν χαρίζουν κάστανα. Αν κάτι βοηθά στην αύξηση της επίδοσης, έστω και κατά ένα πιάτο, θα το υιοθετήσουν. Ομως, στην πλειονότητά τους οι σκοπευτές χρησιμοποιούν ξύλινα κοντάκια, έστω και αν δεν δείχνουν κάποια ροπή προς τα εντυπωσιακά νερά.

Από το Νικήτα Κυπρίδημο

Πηγή www.ethnos.gr